Ngày xửa, ngày xưa có một Minh Quân cai trị
một quốc gia thanh bình trù phú. Mọi việc đều xuôi chèo mát mái, ngoại trừ một
điều là dù tuổi đã khá cao, nhà Vua hiền đức của chúng ta vẫn chưa có được
Hoàng nam nối dõi.
Một bữa tốt trời đức Vua cho yết bảng,
truyền lệnh cho vời các đồng tử lên 7 đến 12 vào sân rồng cho Ngài tuyển
chọn người kế nghiệp.
Các thần dân của đức Vua trong số tuổi ấn
định lũ lượt kéo nhau về kinh đăng ký. Bất kể gia tộc sang hèn, nghèo giàu mỗi
cậu bé đều được nhận một hạt giống tí tẹo. Các thí sinh phải đem hạt giống về
tự tay gieo trồng và chăm bón. Ðến bao giờ hạt giống nẩy mầm, nứt lộc, đâm
chồi, ra nụ kết hoa thì sẽ mang đến Hoàng cung dự thí.
Ngày khảo thí được ấn định vào đêm rằm tháng
tám, chậu hoa nào được đức Vua chấm giải nhất thì người gieo trồng nó sẽ được
vào cung làm Hoàng tử. Người sẽ kế vị đức Vua sau này.
Cái ngày chờ đợi đó đã đến, vườn ngự uyển
chất đầy các lẳng hoa do thí sinh đem nộp, không chê vào đâu được, vì loài hoa nào
cũng rực rỡ ngát hương. Nhưng đức Vua và Hoàng hậu xem chừng vẫn chưa chọn một
thứ nào vừa mắt.
Cuối cùng một đứa bé khoảng 8 tuổi, áo quần
rách rưới nhưng mặt mũi dễ thương, xin được vào chầu đức vua của chú. Mọi người
cười ồ khi thấy chú khư khư ôm một cái chậu bằng đất nung chứa đầy phân và rác
bẩn.
Vị thần dân tí hon này quỳ trước bệ rồng,
nước mắt chảy quanh, sụt sịt nói:
- Muôn tâu, con đã làm hết sức mình, con đã
chọn chiếc chậu lành lặn nhất, để vào đó thứ đất mịn nhất… rồi mới đặt hạt
giống của đức Vua ban cho con vào đó… Con đã phơi sương ủ nắng và tưới nước cho
nó…Vậy mà nó không chịu nứt cái mầm nào cả.
Ðức Vua nghe xong không dấu được sự xúc động,
ôm chầm lấy cậu bé reo:
- Ôi! Con chính là vị Hoàng tử mà ta chờ đợi.
Mọi người kinh ngạc lẫn bất bình. Ðức Vua
vuốt râu mỉm cười giải thích:
- Tất cả các hạt giống trao cho thí sinh đều
đã được hấp chín…Nó chỉ có thể nở hoa trung thực mà thôi…
Ðưa tay chỉ chiếc chậu đầy đất bẩn của chú bé
dân giả, đức Vua tiếp:
- Ðóa hoa trung thực ấy chỉ đâm chồi nẩy lộc
trong mỗi một chiếc chậu này. Con người đã gieo trồng được loại hoa ấy, nhất
định sẽ là vị minh quân mà đất nước ta chờ đợi.
Ðức Vua đã không lầm trong sự lựa chọn ấy.
“Vô bệnh là điều rất lợi, biết đủ là kẻ rất giàu,
Thành tín ở nơi chí thân, Niết bàn là vui tối thượng”.